Ενταση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας της λυκοσυμμαχίας

ΚΟΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΗΣ ΕΕ

Ενταση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας της λυκοσυμμαχίας

Μόνο η πάλη των λαών μπορεί να εμποδίσει και να ανατρέψει τα επικίνδυνα σχέδια των ιμπεριαλιστών

Η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ θα αποτελέσει από τα κεντρικά ζητήματα συζήτησης της επερχόμενης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, το Δεκέμβρη του 2013. Γύρω από το ζήτημα αυτό πυκνώνουν, το τελευταίο διάστημα, οι διεργασίες στα αστικά επιτελεία, οι παρεμβάσεις μονοπωλιακών ομίλων και τμημάτων τους, που συνδέονται με τους τομείς της πολεμικής βιομηχανίας και όχι μόνο, του πολιτικού προσωπικού του κεφαλαίου στα όργανα της ΕΕ και στα κράτη - μέλη.

Η ΚΠΑΑ αποτελεί τον επιχειρησιακό βραχίονα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ. Εκφραση της αυξανόμενης επιθετικότητας του μονοπωλιακού κεφαλαίου στην ΕΕ και της ενίσχυσης του αντιδραστικού χαρακτήρα της. Εδώ εκδηλώνονται με πιο σαφή τρόπο τα ιδιαίτερα συμφέροντα των αστικών τάξεων των κρατών - μελών στο μεταξύ τους λυσσαλέο ανταγωνισμό για το μοίρασμα των αγορών, τη γεωστρατηγική επιρροή, τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των δρόμων μεταφοράς τους. Το κουβάρι των αντιθέσεων γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκο, από τις ανισότιμες σχέσεις αλληλεξάρτησης στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, καθώς οι ανταγωνισμοί μαίνονται όχι μόνο στο εσωτερικό της ΕΕ, αλλά και με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Οι άξονες και οι βασικές τάσεις

Η συζήτηση για την ΚΠΑΑ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι η πρώτη μετά το 2008 και με βάση τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ του Δεκέμβρη του 2012 θα κινηθεί γύρω από 3 άξονες:

• Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ΚΠΑΑ.
• Προώθηση της ανάπτυξης των πολεμικών δυνατοτήτων της ΕΕ σε διεθνή κλίμακα.
• Ισχυροποίηση της αμυντικής βιομηχανίας στην ΕΕ.

Η ανάγκη αναδιάταξης σε πιο επιθετική κατεύθυνση της ΚΠΑΑ καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η καπιταλιστική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ευρωζώνη και την ΕΕ, οι δυσκολίες της αστικής διαχείρισης, η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στο έδαφος της καπιταλιστικής κρίσης, η δυναμική εμφάνιση στο προσκήνιο των διεθνών ανταγωνισμών ανερχόμενων καπιταλιστικών χωρών, όπως αυτές της ομάδας BRICS (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Ν. Αφρική), ο προσανατολισμός του «αμυντικού δόγματος» των ΗΠΑ στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού κ.ά. Κοινός παρονομαστής των επιδιώξεων των αστικών τάξεων των κρατών - μελών της ΕΕ και των πολιτικών εκπροσώπων τους είναι η ένταση της επιθετικότητας της ΕΕ ενάντια στους λαούς, στο εσωτερικό της και σε τρίτες χώρες, η μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ και η αύξηση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της, ώστε να εξαπολύει ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους σε κάθε γωνιά του πλανήτη, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ευρώπη.

Οι κύριες τάσεις και προσανατολισμοί για την «ανανεωμένη» ΚΠΑΑ της ΕΕ, που διαφαίνονται ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Δεκέμβρη 2013 είναι οι εξής:

-- Πυλώνας της στρατιωτικής επιθετικής πολιτικής της ΕΕ συνεχίζει να αποτελεί το ΝΑΤΟ και η παραπέρα ανάπτυξη της στρατηγικής συνεργασίας των δύο ιμπεριαλιστικών οργανισμών, ώστε να αυξηθεί η ισχύς πυρός των ιμπεριαλιστικών τους επεμβάσεων. Ωστόσο, η ΕΕ θέλει να αποκτήσει εκείνες τις στρατιωτικές δυνατότητες που θα της επιτρέπουν να ενεργεί και μόνη της, αυτοτελώς, χωρίς τη στήριξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

-- Η γεωγραφική έκταση της ιμπεριαλιστικής δράσης της ΕΕ πρέπει να περιλαμβάνει κάθε σημείο του κόσμου, όσο μακριά κι αν βρίσκεται από την Ευρώπη. Γεωγραφικά, η ζώνη της ευθύνης της εκτείνεται πέραν της περιοχής της «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (Ανατολική Ευρώπη, Καύκασος, χώρες του Μαγκρέμπ και Μέση Ανατολή). Περιλαμβάνει και αυτούς που τώρα συχνά ονομάζονται «οι γείτονες των γειτόνων», στην υποσαχάρια Αφρική (Σαχέλ), το Κέρας της Αφρικής, τον Κόλπο και σε μικρότερο βαθμό την Κεντρική Ασία.

-- Η ΕΕ πρέπει να επεκτείνει τις στρατιωτικές της δυνατότητες σε όλα τα πεδία ιμπεριαλιστικής παρέμβασης. Εκτός από τα μέχρι σήμερα παραδοσιακά, όπως η «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», η «διασπορά όπλων μαζικής καταστροφής», πεδία δράσης αποτελούν η «ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ», η «μετανάστευση», «οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο», η «προστασία των διαστημικών δικτύων της ΕΕ», ακόμη και «οι κίνδυνοι που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή», όπως οι συγκρούσεις για το νερό ή άλλους φυσικούς πόρους. Με λίγα λόγια, οτιδήποτε μπορεί να αποτελεί πρόσχημα για την εξαπόλυση της δολοφονικής βαρβαρότητας της ΕΕ ενάντια στους λαούς, για την εξασφάλιση των συμφερόντων των μονοπωλίων. Για το σκοπό αυτό, πρέπει να αξιοποιούνται εκτός από τις στρατιωτικές και οι λεγόμενες «μη στρατιωτικές» αποστολές της ΕΕ (π.χ. εκπαίδευση αστυνομικών δυνάμεων, καταπολέμηση της διαφθοράς, οικοδόμηση «δικαστικών θεσμών», πρόληψη συγκρούσεων κ.λπ.), που θα εξασφαλίζουν την εγκατάσταση μηχανισμών της ΕΕ στις τρίτες χώρες μέχρι να επιτευχθούν οι στόχοι της ιμπεριαλιστικής επέμβασής της. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων αποστολών αποτελούν σήμερα η αστυνομικο-δικαστική αποστολή EULEX της ΕΕ στο Κόσσοβο, η EUTM για την εκπαίδευση στρατιωτών στη Σομαλία, η EUCAP στο Νίγηρα.

Σχεδιασμοί για ταχύτερη ανάληψη ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων

Για να πετύχει τους παραπάνω στόχους η ΕΕ επιδιώκει την αποφασιστική αύξηση των στρατιωτικών της δυνατοτήτων. Κλειδί των στρατιωτικών επιχειρήσεων της ΕΕ συνεχίζουν να αποτελούν οι «Τακτικοί Σχηματισμοί Μάχης» (Battlegroups). Ως στόχος τίθεται η κινητοποίηση αυτών των στρατιωτικών δυνάμεων πολύ ταχύτερα, ώστε να αποτελέσουν πραγματικές «δυνάμεις ταχείας αντίδρασης». Γι' αυτό θα γίνεται χρήση των «σπονδυλωτών» μάχιμων μονάδων, δηλαδή των πιο «πρόθυμων», των δυνάμεων εκείνων των χωρών - μελών «που ενδιαφέρονται περισσότερο για μια δεδομένη κρίση». Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και ο σχεδιασμός της λεγόμενης «Συγκέντρωσης και Κοινής Χρήσης» («Pooling and Sharing») των στρατιωτικών μέσων και υποδομών που ανήκουν σε ένα ή περισσότερα κράτη - μέλη.

Οι σχεδιασμοί αυτοί προσπαθούν να ξεπεράσουν την εγγενή αδυναμία της ΕΕ να αποφασίζει γρήγορα για την ανάληψη ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, λόγω των ενδοαστικών αντιθέσεων στο εσωτερικό της. Για να ξεπεραστεί μάλιστα η αρχή της ομοφωνίας που απαιτείται στα ζητήματα της ΚΠΑΑ, γίνεται προσπάθεια να ενεργοποιηθούν δύο μηχανισμοί που προβλέπονται στη «Συνθήκη της Λισαβόνας», αλλά μέχρι σήμερα οι οξυμένοι ανταγωνισμοί δεν έχουν επιτρέψει την υλοποίησή τους. Πρόκειται για το «Μηχανισμό μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας», με τον οποίο μία ομάδα κρατών - μελών μπορεί να συνιστά μόνιμη στρατιωτική συνεργασία, με στόχο να επεμβαίνει στρατιωτικά οπουδήποτε, ακόμη και παρά την αντίθεση άλλων κρατών - μελών. Ο δεύτερος προκύπτει από το άρθρο 44 της «Συνθήκης της Λισαβόνας», με βάση το οποίο το Συμβούλιο μπορεί να αναθέτει σε ομάδα κρατών - μελών την πραγματοποίηση μιας αποστολής για «τη διαφύλαξη των συμφερόντων και των αξιών της Ενωσης».

Η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Αμυνας

Σημαντική εξέλιξη είναι η θέση σε λειτουργία της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης της ΕΕ (ΕΥΕΔ), η οποία αποσκοπεί στην εναρμόνιση της εξωτερικής πολιτικής και των επεμβάσεων της ΕΕ, στο συντονισμό της εξωτερικής πολιτικής των χωρών - μελών.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Αμυνας (ΕΟΑ/EDA), από υποστηρικτικό όργανο με αρμοδιότητες μόνον την πολεμική βιομηχανία και την έρευνα, αναβαθμίζεται σε στρατηγικό οργανισμό για τον καθορισμό των στρατιωτικών προδιαγραφών, των οπλικών συστημάτων και των σχεδίων για την αναθεώρηση των εθνικών σχεδίων ασφάλειας και άμυνας των κρατών - μελών της ΕΕ.

Η καπιταλιστική κρίση αξιοποιείται από την ΕΕ για την επίσπευση των διαδικασιών, για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, τη συγκεντροποίηση κεφαλαίου και στο χώρο της πολεμικής βιομηχανίας. Η ανακοίνωση της Επιτροπής για τη «Μετάβαση προς ένα ανταγωνιστικότερο και αποδοτικό τομέα άμυνας και ασφάλειας» στις 24/7/2013, καθώς η σχετική έκθεση για «την εφαρμογή της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας» (Α7 - 0360/2013) -σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- θέτουν τη στρατηγική της ΚΠΑΑ και το σχέδιο δράσης για τη προώθηση καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στον τομέα της πολεμικής βιομηχανίας, καθώς και την αναδιάταξη των ενόπλων δυνάμεων στα κράτη - μέλη της ΕΕ.

Αποτέλεσμα αυτών των σχεδιασμών αποτελεί η συρρίκνωση, η διάλυση της αμυντικής βιομηχανίας (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ) και της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας της χώρας, που προωθούν από κοινού η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, μονοπώλια - ΕΕ και τρόικα.

Προσαρμογή των εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων στους ευρωενωσιακούς στόχους

Για την προώθηση αυτών των σχεδιασμών είναι απαραίτητη η προσαρμογή των εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων, των εθνικών αμυντικών δογμάτων των κρατών - μελών στους «υπέρτερους» στόχους της ευρωενωσιακής ιμπεριαλιστικής πολιτικής, με τη συμμετοχή και τον προσανατολισμό τους σε στρατιωτικούς σχηματισμούς ταχείας αντίδρασης, υποστήριξης επιχειρήσεων, σε συμπληρωματικούς σχηματισμούς στήριξης ΝΑΤΟικών επεμβάσεων. Με άλλα λόγια, ένα πλέγμα μέτρων που δεν αφορούν τόσο τις επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων, όσο τις εθνικές Ενοπλες Δυνάμεις στο σύνολό τους και τις αμυντικές πολιτικές των κρατών - μελών και της ΕΕ συνολικά.

Η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, υπέρμαχος της στρατηγικής της ΚΠΑΑ, συμμετέχει στην ένταση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας της ΕΕ, διεκδικώντας μερίδιο από νέα πεδία καπιταλιστικών αγορών, για την ντόπια αστική τάξη, τα μονοπώλια.

Οι οπορτουνιστές, το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, κ.ά. κοροϊδεύουν τους εργαζόμενους χρόνια τώρα ότι η ΕΕ μπορεί δήθεν να αποτελέσει το «αντίπαλο δέος» απέναντι στις ΗΠΑ, βάζουν τους λαούς να διαλέξουν ιμπεριαλιστή. Η ΕΕ δεν εξανθρωπίζεται. Μόνο χειρότερη μπορεί να γίνει και αυτό το δείχνουν καθημερινά οι εξελίξεις.

Τα τελευταία 8 χρόνια αναπτύχθηκαν 29 στρατιωτικές επεμβάσεις της ΕΕ σε 3 ηπείρους, με αντίστοιχες στρατιωτικές αποστολές, στις οποίες συμμετείχαν 80.000 άτομα. Αυτή τη στιγμή, βρίσκονται σε εξέλιξη πάνω από 20 αποστολές της ΕΕ σ' ολόκληρο τον κόσμο, Ιράκ, Αφγανιστάν, Λιβύη, Συρία, Κόσσοβο, Βοσνία κ.α. Τα παραπάνω στοιχεία, η συνολική πολιτική της ΕΕ δείχνουν ότι η επιθετικότητα του ευρωενωσιακού κεφαλαίου τόσο ενάντια στους εργαζόμενους της ΕΕ, όσο και ενάντια σε χώρες και λαούς ανά τον κόσμο εντείνεται. Σοβαροί κίνδυνοι για γενικευμένο ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην ευρύτερη περιοχή της Ν. Μεσογείου - Μ. Ανατολής - Β. Αφρικής απειλούν με αιματοκύλισμα τους λαούς.

Από το 2010 και μετά η ΚΕΠΠΑ εντάσσεται όλο και περισσότερο στην αντιλαϊκή Στρατηγική της ΕΕ «Ευρώπη 2020». Ολο και περισσότερο η ΚΕΠΠΑ επιστρατεύεται ακριβώς για να ανοίξει το δρόμο και για να εξυπηρετήσει όσο γίνεται πιο ολοκληρωμένα τα οικονομικά, ενεργειακά και άλλα γεωπολιτικά συμφέροντα των ευρωενωσιακων μονοπωλίων, στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Επιταχύνεται η στρατιωτικοποίηση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ συνολικά, με αύξηση των στρατιωτικών και μη μέσων και δυνατοτήτων της για πολέμους και επεμβάσεις μεγάλης διάρκειας και σε μεγάλες αποστάσεις από την ΕΕ. Μεγαλώνει η διασύνδεση ΕΕ - ΝΑΤΟ. Με την υιοθέτηση του νέου, ακόμα πιο επιθετικού δόγματος του «ΝΑΤΟ 2020», με την προσθήκη σειράς νέων «απειλών» (ενεργειακός εφοδιασμός, κλιματικές αλλαγές, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο) και την υιοθέτηση της απαίτησης των ΗΠΑ να αναλάβει η ΕΕ μεγαλύτερο βάρος των εξόδων και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων.

Ακριβώς αυτές τις αναπροσαρμογές έρχεται να κωδικοποιήσει η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, του Δεκέμβρη του 2013, να χαράξει τους νέους ιμπεριαλιστικούς επιθετικούς προσανατολισμούς και κατευθύνσεις της ΕΕ για την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας.

Η ελπίδα για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα βρίσκεται στη συμπόρευση με το ΚΚΕ, την ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, το δυνάμωμα της Λαϊκής Συμμαχίας, της αντιμονοπωλιακής - αντικαπιταλιστικής πάλης, για αποδέσμευση από την ιμπεριαλιστική διακρατική ένωση του κεφαλαίου - ΕΕ, τη μονομερή διαγραφή του χρέους, με την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και τον εργαζόμενο λαό στην Εξουσία.

Της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ

Ριζοσπάστης, Τετάρτη 20 Νοέμβρη 2013