Ορισμένες πλευρές από την οργάνωση μιας απεργίας

Ορισμένες πλευρές από την οργάνωση μιας απεργίας

Τον περασμένο Οκτώβρη, το κλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην Ενέργεια νομού Αττικής οργάνωσε δύο 24ωρες παναττικές απεργίες στις εργολαβικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα έργα δικτύων του ΔΕΔΔΗΕ (θυγατρική της ΔΕΗ, που έχει αντικείμενο τη διανομή του ρεύματος σε επιχειρήσεις και κατοικίες).

Η κήρυξη της απεργίας εξέφρασε τις αγωνιστικές διαθέσεις των εργαζόμενων. Στη διάρκεια των κινητοποιήσεων έκλεισαν για πρώτη φορά τα τέσσερα από τα επτά μεγάλα εργοτάξια. Τον περασμένο Μάη, το Σωματείο είχε κηρύξει ξανά 24ωρη παναττική απεργία. Τότε έκλεισαν τα τρία από τα επτά εργοτάξια.

Το βασικό αίτημα που κινητοποίησε τους εργαζόμενους και στις δύο απεργίες, ήταν η καταβολή των δεδουλευμένων. Τα τελευταία χρόνια είναι μόνιμο φαινόμενο οι οφειλές μισθών τριών έως και δώδεκα μηνών. Οι εργασιακές σχέσεις στα εργοτάξια χειροτερεύουν. Οπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι, δε γίνεται σωστή συντήρηση στα μηχανήματα, ο εξοπλισμός παλιώνει. Γενικότερα, τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας είναι ελλιπή.

Το Σωματείο αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι τα ατομικά μέσα προστασίας, όπως οι ζώνες ασφαλείας, είναι παλιά. Οι εργάτες μεταφέρονται με τα φορτηγά μαζί με τα υλικά. Δεν υπάρχουν καλαθοφόρα οχήματα, με αποτέλεσμα οι εναέριες εργασίες να γίνονται με σκάλες ή με πέδιλα, αυξάνοντας τους κινδύνους για «ατυχήματα». Το προσωπικό δεν επαρκεί για να καλύψει το σύνολο του έργου, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις ανασφάλιστης εργασίας. Σε αυτά προστίθενται οι μειώσεις μισθών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε αρκετά εργοτάξια.

Οι 24ωρες παναττικές απεργίες είχαν καλύτερη εξέλιξη στα εργοτάξια όπου οι εργαζόμενοι πήραν πάνω τους την οργάνωση των κινητοποιήσεων. Υπήρξαν, δηλαδή, εργοτάξια όπου οι εργαζόμενοι συμμετείχαν σε συσκέψεις στο σωματείο, συζήτησαν για το πώς θα οργανωθούν οι απεργίες, βοήθησαν στις απεργιακές φρουρές, όχι μόνο του χώρου που εργάζονται, αλλά και άλλων εργοταξίων. Εκεί η εργοδοσία πιέστηκε και ξεκίνησε την καταβολή δεδουλευμένων, ή σταμάτησε για την ώρα τη συζήτηση για μειώσεις μισθών και μεροκάματων.

Στα εργοτάξια, που οι εργαζόμενοι δε συμμετείχαν ενεργά στην οργάνωση του αγώνα, παρά το γεγονός ότι έκλεισαν με απεργιακές φρουρές συναδέλφων τους από άλλους χώρους, η εργοδοσία δεν αισθάνθηκε να απειλείται το ίδιο, και δεν έκανε βήμα πίσω.

Πολλές και σύνθετες δυσκολίες

Μετά τις δύο παναττικές απεργίες, οι εργαζόμενοι σε ένα από τα εργοτάξια, που δραστηριοποιείται στην περιοχή των Μεσογείων, συζήτησαν με το Σωματείο την προοπτική να γίνει ειδική απεργία γι' αυτούς, μέχρι να καταβληθούν όλα τα δεδουλευμένα. Η απεργία κηρύχτηκε και κράτησε 10 μέρες. Η συμμετοχή ήταν καθολική και στηρίχτηκε στους ίδιους τους εργαζόμενους, με τη βοήθεια του Σωματείου.

Με συνελεύσεις ανά δύο μέρες στο χώρο του εργοταξίου, αποφάσιζαν αν και πώς θα συνεχιζόταν η απεργία. Για δουλειά έβγαινε μόνο το προσωπικό ασφαλείας, ύστερα από έγκριση του Σωματείου, διαδικασία στην οποία συμφώνησαν όλοι οι εργαζόμενοι. Με την καθημερινή επικοινωνία εργαζομένων και διοίκησης, βρίσκονταν τρόποι να αποκρουστούν οι μηχανισμοί που επιστράτευσε η εργοδοσία για να κάμψει τον αγώνα τους.

Σε ό,τι αφορά το Σωματείο, οι δυσκολίες και τα εμπόδια που είχε να αντιμετωπίσει ήταν μεγάλα. Από τα πιο απλά, μέχρι τα πιο σύνθετα. Για παράδειγμα, οι μεγάλες αποστάσεις δυσκολεύουν την επαφή με τους εργαζόμενους, αφού τα εργοτάξια είναι σκορπισμένα στην Αττική.

Στις εργολαβίες, απασχολούνται πάνω από 300 εργαζόμενοι, που διακρίνονται σε τρεις κυρίως ειδικότητες: Ηλεκτροτεχνίτες (μεταξύ αυτών και εναερίτες), όσοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες (π.χ. σκαφτιάδες), χειριστές μηχανημάτων - οδηγοί. Από το σύνολο των εργαζομένων, περίπου τα 2/3 είναι μετανάστες, κυρίως αλβανικής καταγωγής, ενώ υπάρχουν ακόμα εργαζόμενοι από τη Ρουμανία και τη Γεωργία.

Σε κάθε ειδικότητα, αντιστοιχούν διαφορετικές αποδοχές. Ακόμα, υπάρχουν ειδικότητες κρίσιμες για την παραγωγική διαδικασία, λόγω του μεγάλου βαθμού δυσκολίας και εξειδίκευσης που παρουσιάζουν. Από τη στάση των εργαζομένων σε αυτές τις ειδικότητες, μπορεί να κριθεί η επιτυχία ή όχι μιας κινητοποίησης.

Αξιοποιώντας όλα τα παραπάνω, οι εργοδότες παρεμβαίνουν για να διαιρέσουν τους εργαζόμενους και να ενισχύσουν την αντίληψη ότι έχουν διαφορετικά συμφέροντα μεταξύ τους. Για παράδειγμα, έχει παρουσιαστεί το φαινόμενο να ξεκινήσουν μια κινητοποίηση οι εργαζόμενοι όλων των ειδικοτήτων και ο εργοδότης να ικανοποιεί τα αιτήματα μόνο της μιας ειδικότητας, προκειμένου να κάνει πίσω και να αποτύχει στο σύνολό της η κινητοποίηση. Σε άλλες περιπτώσεις, οι εργοδότες χρωστάνε σε άλλους περισσότερους μισθούς και σε άλλους λιγότερους, για να βάζουν εμπόδια στο ενιαίο της διεκδίκησης.

Από την απεργία αναδείχτηκε ότι έχει μεγάλη σημασία η μόνιμη επαφή του Σωματείου με τους εργαζόμενους, για να τους ενημερώνει συστηματικά, να βοηθάει στην κατανόηση της σημασίας που έχει η οργάνωση σε επίπεδο κλάδου. Αρκετοί εργαζόμενοι στις εργολαβίες είχαν ήδη αναπτύξει συνδικαλιστική δράση μέσα από τα ομοιοεπαγγελματικά σωματεία. Ομως, το Κλαδικό ήρθε να απαντήσει στο ζητούμενο του συντονισμού της δράσης, όχι μόνο μεταξύ των εργατών σε ένα εργοτάξιο, αλλά στο σύνολο των εργοταξίων.

Δουλειά που αφήνει παρακαταθήκη

Η μέχρι τώρα παρέμβαση και δράση του Κλαδικού, έχει βοηθήσει στο να γίνει καλύτερα αντιληπτό ότι τα μέτρα που παίρνονται σε ένα εργοτάξιο δεν είναι πρωτοβουλία ενός «κακού» αφεντικού, αλλά στοιχείο της συνολικής επίθεσης που εξαπολύει η εργοδοσία, για να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία της.

Μέχρι και την πρώτη παναττική απεργία τον περασμένο Μάη, οι κινητοποιήσεις ήταν αποσπασματικές, πότε στο ένα εργοτάξιο, πότε στο άλλο. Η παρέμβαση του Σωματείου δεν είχε κατορθώσει να είναι συστηματική. Το τελευταίο διάστημα, η επικοινωνία του με τους εργαζόμενους έγινε πιο συχνή. Γίνονται παρεμβάσεις για τα άμεσα προβλήματα στο χώρο εργασίας, αλλά και παρεμβάσεις που αφορούν συνολικότερα ζητήματα της εργατικής τάξης. Τώρα, το Σωματείο δεν πάει στο χώρο δουλειάς για να παρέμβει μόνο για τα δεδουλευμένα, αλλά και για να ανοίξει συζήτηση πάνω σε ζητήματα όπως το ασφαλιστικό, η φορολογία, οι πολιτικές εξελίξεις κ.ά. Με αυτά τα θέματα διοργανώνει εξορμήσεις και συσκέψεις.

Στις συσκέψεις που έγιναν μετά την απεργία, οι ίδιοι οι εργάτες προβληματίστηκαν για το πώς καλύτερα θα λειτουργήσει το Σωματείο, για το πώς θα δυναμώσει η παρέμβαση στους τόπους δουλειάς. Για να υπάρχει καλή και άμεση γνώση του χώρου, καλύτερος και πιο άμεσος συντονισμός. Το κύρος του Σωματείου μεγάλωσε. Τα όποια θετικά βήματα, όμως, δεν αναιρούν τις δυσκολίες που συνεχίζουν να υπάρχουν.

Για παράδειγμα, είναι μικρός ακόμα ο αριθμός των εργαζομένων που απευθύνονται στο Σωματείο για τα προβλήματά τους. Ο φόβος, κυρίως λόγω της ανεργίας, συνεχίζει να κυριαρχεί στα εργοτάξια. Η εργοδοσία έχει εντείνει την προσπάθεια με διάφορους μηχανισμούς, κρυφούς και φανερούς, να διαιρέσει τους εργαζόμενους, να τους τρομοκρατήσει, να τους αποκόψει από το Σωματείο τους.

Εδώ θα κριθεί η αντοχή των εργαζομένων που βγήκαν μπροστά, αλλά και η συνέπεια του σωματείου στη συνέχιση της δουλειάς. Σε κάθε περίπτωση, η δουλειά που έγινε είναι παρακαταθήκη. Οπως είπε και ένας εργάτης που πριν από λίγες μέρες συμμετείχε σε σύσκεψη που οργάνωσε το Σωματείο, «για θυμηθείτε πόσοι μαζευόμασταν στο Σωματείο πριν τις κινητοποιήσεις -το πολύ τέσσερις πέντε...- και πόσοι ήρθαμε εδώ σήμερα, γιατί καταλάβαμε τι σημαίνει να είμαστε στο Σωματείο»...

Ριζοσπάστης, Παρασκευή 22 Νοέμβρη 2013